Με τον όρο επικονδυλίτιδα (Epicondylitis) αναφερόμαστε στην πάθηση που εμφανίζεται στην περιοχή του αγκώνα. Την διακρίνουμε σε έξω και έσω επικονδυλίτιδα. Η έξω επικονδυλίτιδα εμφανίζεται κατά κύριο λόγο στους τενίστες γι’ αυτό ονομάζεται και νόσος των τενιστών (Tennis elbow). Η έσω επικονδυλίτιδα εμφανίζεται κατά κύριο λόγο στου αθλητές του γκόλφ (Golfer’s elbow).
Επικονδυλίτιδα : Ποιους αφορά;
Η επικονδυλίτιδα εμφανίζεται σε άτομα που ασχολούνται με χειρωνακτικά επαγγέλματα όπως οικοδόμοι, ελαιοχρωματιστές, κομμωτές, ζωγράφοι, μασέρ, μάγειρες. Τις τελευταίες δεκαετίες άρχισε να κάνει την εμφάνισή της και σε άτομα που χρησιμοποιούν ηλεκτρονικό υπολογιστή στην εργασία τους. Γενικότερα εμφανίζεται σε όσους κάνουν καθημερινά επαναλαμβανόμενες κινήσεις του αντιβράχιου και του καρπού. Η επικονδυλίτιδα παρουσιάζεται συνήθως σε άτομα ηλικίας τριάντα έως πενήντα ετών, αν και αυτό δεν αποτελεί κανόνα, καθότι είναι δυνατόν να παρουσιαστεί σε ανθρώπους όλων των ηλικιών ακόμη και σε παιδιά που κάνουν κατάχρηση παίζοντας παιχνίδια στον υπολογιστή. Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία η επικονδυλίτιδα εμφανίζεται συχνότερα στις γυναίκες από ότι στους άνδρες.
Ανατομία της περιοχής του αγκώνα που εμφανίζεται η επικονδυλίτιδα;
Η άρθρωση του αγκώνα κατέχει καίρια θέση στη λειτουργία των άνω άκρων. Αποτελείται από τρία οστά την ωλένη, το βραχιόνιο και την κερκίδα. Βραχιόνιο ονομάζεται το μακρύ οστό του βραχίονα. Στο κάτω τμήμα του σχηματίζεται ο έσω και ο έξω επικόνδυλος. Από τον έσω επικόνδυλο ξεκινούν οι μύες που είναι υπεύθυνοι για την κάμψη του καρπού και από τον έξω οι μύες που είναι υπεύθυνοι για την έκταση. Η καταπόνηση αυτών των μυών γίνεται η αιτία να εμφανιστεί η επικονδυλίτιδα.
Τι ακριβώς είναι η επικονδυλίτιδα;
Την επικονδυλίτιδα τη διακρίνουμε σε δύο κατηγορίες:
- την έξω επικονδυλίτιδα και
- την έσω επικονδυλίτιδα
αναλόγως με το σημείο του αγκώνα που εντοπίζεται το πρόβλημα.
Η έξω επικονδυλίτιδα εμφανίζεται πιο συχνά σε σχέση με την έσω. Ουσιαστικά η επικονδυλίτιδα είναι μια πάθηση που παρουσιάζεται ύστερα από χρόνια και συνεχή καταπόνηση της περιοχής του αγκώνα. Οι μικροτραυματισμοί των μυών του αντιβράχιου οδηγούν σε φλεγμονή. Η φλεγμονή είναι δυνατόν να εμφανιστεί στους μύες της εξωτερικής πλευράς του αντιβράχιου, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για την έκταση του καρπού (έξω επικονδυλίτιδα) ή στους μύες που βρίσκονται στην εσωτερική πλευρά του αντιβράχιου, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για την κάμψη του καρπού (έσω επικονδυλίτιδα). Αν η πάθηση δεν αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά, η παραμένουσα φλεγμονή οδηγεί τελικά σε εκφύλιση και σταδιακή φθορά των τενόντων των μυών του αντιβραχίου και η επικονδυλίτιδα αποκτά χρόνιο χαρακτήρα.
Επικονδυλίτιδα: Αιτίες εμφάνισης
Συνήθως η επικονδυλίτιδα εμφανίζεται ύστερα από :
- τραυματισμό
- πτώση
- απότομη κίνηση
- επαναλαμβανόμενη καταπόνηση
- ελλιπή προθέρμανση
Επικονδυλίτιδα : Συμπτώματα
- Κύριο σύμπτωμα στην επικονδυλίτιδα είναι ο οξύς πόνος στην εξωτερική επιφάνεια του αγκώνα όταν πρόκειται για έξω επικονδυλίτιδα ή στην εσωτερική όταν πρόκειται για έσω (επικονδυλίτιδα).
- Δυσκολία κάμψης ή έκτασης του καρπού.
- Αδυναμία στην τέλεση απλών καθημερινών κινήσεων.
- Πόνος στον αγκώνα και αδυναμία στην άρση βάρους.
- Εμφάνιση οιδήματος στην περιοχή.
- Αίσθημα μουδιάσματος προς το έσω χείλος του αντιβραχίου και το μικρό δάκτυλο (έσω επικονδυλίτιδα)
Επικονδυλίτιδα: Διάγνωση
Η διάγνωση γίνεται ύστερα από την κλινική εξέταση του ασθενούς. Ο ιατρός αφού καταγράψει λεπτομερώς το ιστορικό, προβαίνει στην ενδεδειγμένο έλεγχο της πάσχουσας περιοχής. Σε ορισμένα περιστατικά, όπου το οίδημα στην περιοχή είναι έντονο, ο ιατρός υποβάλλει τον πάσχοντα και σε απεικονιστικό έλεγχο ακτινογραφίες, αξονική ή μαγνητική τομογραφία.
Επικονδυλίτιδα: Θεραπεία
Αρχικός στόχος της θεραπείας είναι να μην παραμείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα η τοπική φλεγμονή στον αγκώνα και «χρονίσει» η πάθηση. Επειδή συνήθως στην επικονδυλίτιδα οδηγούν καθημερινές δραστηριότητες που δύσκολα τροποποιούνται σημαντικά (πχ. χρήση υπολογιστή στη δουλειά) η θεραπεία πρέπει να είναι επιθετική στις περισσότερες περιπτώσεις, με φάρμακα, παγοθεραπεία και φυσικοθεραπείες εξαρχής. Συνήθως απαιτείται επιμονή στη θεραπεία για ένα με δύο μήνες, και σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις απαιτείται χειρουργική επέμβαση.
Επικονδυλίτιδα : Συντηρητική αντιμετώπιση
- περιορισμός των δραστηριοτήτων που καταπονούν την περιοχή
- χορήγηση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων ώστε να υποχωρήσει το οίδημα
- χορήγηση αναλγητικών για την εξάλειψη του πόνου
- παγοθεραπεία τακτικά κατά την ανάπαυση
- χρήση ειδικού νάρθηκα περιορισμού των κινήσεων καρπού-αγκώνα
- Φυσικοθεραπεία. Εφαρμόζεται στις επιμένουσες περιπτώσεις παρά τη φαρμακευτική αγωγή. Περιλαμβάνει ασκήσεις ενδυνάμωσης των μυών του αντιβραχίου, χειρομαλλάξεις, διατάσεις, τοπική θεραπεία με laser και υπερήχους κλπ. Στόχος της φυσικοθεραπείας είναι η αποφυγή της υποτροπής της πάθησης.
- Τοπικές εγχύσεις κορτιζόνης. Εφαρμόζεται σε περιπτώσεις όπου τα συμπτώματα είναι ιδιαίτερα έντονα και δεν μετριάζονται αποτελεσματικά με την συντηρητική αγωγή.
- Τοπικές εγχύσεις αιμοπεταλίων (PRP- platelet rich plasma). Πρόκειται για μέθοδο, η οποία χρησιμοποιείται τα τελευταία χρόνια με σημαντικά ποσοστά επιτυχίας.
Στις περισσότερες των περιπτώσεων οι παραπάνω πρακτικές ανακουφίζουν τον ασθενή και τον απαλλάσσουν από την επικονδυλίτιδα.
Επικονδυλίτιδα : Χειρουργική αντιμετώπιση
Ορισμένες φορές οι συντηρητικές θεραπείες δεν επιφέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Τα συμπτώματα παραμένουν ταλαιπωρώντας τον ασθενή για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η λύση που προτείνεται τότε είναι η χειρουργική επέμβαση.
Επικονδυλίτιδα : Αναλυτικά η διαδικασία της επέμβασης
Η μέθοδος που ακολουθείται είναι ελάχιστα επεμβατική και έχει άριστα αποτελέσματα. Ο ιατρός διενεργεί μία μικρή τομή μήκους περίπου 4-5 εκατοστών. Συνήθως γίνεται αφαίρεση ενός μικρού τμήματος των τενόντων που είναι φθαρμένοι και εκφυλισμένοι, καθαρισμός της περιοχής και συρράπτονται οι παρακείμενοι υγιείς τένοντες μεταξύ τους, κλείνοντας το κενό. Μπορεί να πραγματοποιηθεί με περιοχική ή γενική αναισθησία και ο ασθενής εξέρχεται του νοσοκομείου έπειτα από λίγες ώρες.
Επικονδυλίτιδα : μετεγχειρητική περίοδος αποκατάστασης
Ύστερα από όλες τις χειρουργικές επεμβάσεις πρέπει να περάσει ένα εύλογο χρονικό διάστημα πριν επανέλθουμε στις καθημερινές μας δραστηριότητες. Η πλήρης αποκατάσταση επέρχεται με την πάροδο 2-3 μηνών από την επέμβαση. Ο ασθενής τις πρώτες δύο εβδομάδες αποφεύγει την άρση οποιουδήποτε βάρους. Έπειτα ακολουθεί ένα πρόγραμμα ασκήσεων αποκατάστασης για ένα περίπου μήνα. Το πρόγραμμα είναι προσαρμοσμένο στις ιδιαίτερες ανάγκες του ασθενούς υπό την καθοδήγηση έμπειρου φυσικοθεραπευτή.
Επικονδυλίτιδα : Συνοψίζοντας
Η επικονδυλίτιδα είναι μία πάθηση που προσβάλει όσους καταπονούν καθημερινά την περιοχή του αγκώνα. Δεν είναι επικίνδυνη πάθηση αλλά είναι επίπονη και ψυχοφθόρα. Η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπισή της, με τη βοήθεια και την καθοδήγηση του ορθοπεδικού σας, καθίσταται απαραίτητη.