Η αρθροπλαστική ώμου είναι η μοναδική θεραπευτική επιλογή που δίνει οριστική λύση στους ασθενείς που πάσχουν από οστεοαρθρίτιδα ώμου. Ουσιαστικά είναι μια επεμβατική διαδικασία κατά την οποία αφαιρούνται τα τμήματα της άρθρωσης που έχουν φθαρεί και αντικαθιστώνται με μεταλλικά εμφυτεύματα.
Αρθροπλαστική ώμου :Ανατομία της περιοχής του ώμου
Η κίνηση του άνω άκρου στην περιοχή του ώμου πραγματοποιείται κατά κύριο λόγο στην γληνοβραχιόνιο άρθρωση. Η άρθρωση αποτελείται απο την ωμογλήνη, μια επίπεδη επιφάνεια απο την πλευρά της ωμοπλάτης, και την κεφαλή του βραχιονίου, μια σφαιρική επιφάνεια απο την πλευρά του βραχίονα.
Όταν η γληνοβραχιόνιος άρθρωση εμφανίσει σημαντική οστεοαρθρίτιδα και εγκατασταθεί πλέον μόνιμος πόνος και περιορισμός κατά τις κινήσεις της, τότε η λύση δίνεται οριστικά με την αρθροπλαστική του ώμου.
Ποιες παθήσεις οδηγούν στην αρθροπλαστική ώμου;
Οι παθήσεις που μπορεί να μας οδηγήσουν σε αρθροπλαστική ώμου είναι οι εξής :
- Χρόνια εκφυλιστικού τύπου οστεοαρθρίτιδα
- Ρευματοειδής αρθρίτιδα
- Μετατραυματική αρθρίτιδα
- Κατάγματα της κεφαλής του βραχιονίου οστού
Η φθορά στη γληνοβραχιόνιο άρθρωση ξεκινά συνήθως με την εμφάνιση βλάβης στους μύες και τους τένοντες που είναι υπεύθυνοι για την κίνηση του ώμου. Σαν αποτέλεσμα εμφανιζεται πόνος, διαταράσσεται η κίνηση στην περιοχή και επιτείνεται η βλάβη.
Εάν οι τένοντες που συνδέουν την άρθρωση εμφανίζουν ρήξεις τότε επιβάλλεται η άμεση επέμβαση από ορθοπεδικό χειρουργό ούτως ώστε να μην καταστεί η φθορά ανεπανόρθωτη. Σε ασθενείς οι οποίοι πάσχουν από αρθρίτιδα (είτε οστεοαρθρίτιδα, είτε ρευματοειδή, είτε μετατραυματική), όταν πια οι συντηρητικές θεραπείες δεν αποδίδουν, η φθορά στην άρθρωση γίνει εκτεταμένη και η δυσκαμψία έντονη, η αρθροπλαστική ώμου αποτελεί μοναδική λύση.
Ξεχωριστή κατηγορία αποτελούν τα κατάγματα της κεφαλής του βραχιονίου. Αυτά παρουσιάζονται και σε άτομα χωρίς αρθρίτιδα ώμου και προκαλούν σημαντική διαταραχή στην ανατομία της άρθρωσης, ιδίως όταν υπάρχει συντριβή. Για να αποκατασταθεί η κίνηση στον ώμο και να σταματήσει ο πόνος, η αρθροπλαστική ώμου είναι συχνά η μοναδική λύση.
Αρθροπλαστική ώμου : Τι είναι η αρθρίτιδα της περιοχής του ώμου;
Η αρθρίτιδα είναι μία πάθηση που προκαλεί σταδιακά φθορές στον χόνδρο που προστατεύει τα οστά της άρθρωσης. Η ταχύτητα με την οποία εξελίσσεται διαφέρει από περίπτωση σε περίπτωση. Γι’ αυτό δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε εάν η φθορά θα γίνει σε χρονικό διάστημα μερικών μηνών ή χρόνων. Σε ασθενείς με αρθρίτιδα, ο χόνδρος σταδιακά φθείρεται, τα οστά ακουμπούν μεταξύ τους και με την πάροδο του χρόνου δημιουργούνται οστεόφυτα που κάνουν την κίνηση στην άρθρωση ακόμη πιο δύσκολη και αρκετά επώδυνη. Επίσης, σαν συνέπεια αυτής της βλάβης στην άρθρωση του ώμου, οι μύες της περιοχής που συμβάλλουν στην κίνηση υφίστανται ρήξεις.
Αρθρίτιδα συμπτώματα
Άτομα που πάσχουν, ταλαιπωρούνται από έντονο πόνο στην περιοχή, οίδημα και δυσκαμψία. Τελικό αποτέλεσμα είναι η απώλεια της κίνησης του ώμου.
Θεραπείες πριν την αρθροπλαστική ώμου
Οι θεραπείες για την αρθρίτιδα της περιοχής του ώμου χωρίζονται σε συντηρητικές και επεμβατικές.
Συντηρητικές θεραπείες
Οι συντηρητικές θεραπείες αποσκοπούν στην περιστασιακή ανακούφιση των συμπτωμάτων της αρθρίτιδας και δεν προσφέρουν οριστική λύση στο πρόβλημα. Αυτές είναι οι εξής :
- Χορήγηση αναλγητικών φαρμάκων για την αντιμετώπιση του πόνου
- Χορήγηση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων για την αντιμετώπιση του οιδήματος
- Εγχύσεις κορτικοστεροειδών στην άρθρωση
- Φυσικοθεραπεία για τη βελτίωση της κίνησης και του πόνου
Επεμβατικές θεραπείες
Όταν οι συντηρητικές θεραπείες δεν μπορούν πια να ανακουφίσουν τον πάσχοντα και οι βλάβες στην περιοχή είναι αρκετά εκτεταμένες τότε ο ορθοπεδικός θα προτείνει την αρθροπλαστική ώμου. Η αρθροπλαστική ώμου λύνει οριστικά το πρόβλημα και εξαλείφει την αίσθηση πόνου και την δυσκαμψία.
Τι είναι η αρθροπλαστική ώμου;
Η αρθροπλαστική ώμου είναι μια επεμβατική μέθοδος κατά την οποία αντικαθιστούμε τις επιφάνειες των οστών που έχουν υποστεί βλάβη με ειδικά εμφυτεύματα που προσαρμόζονται πλήρως στην άρθρωση. Η αρθροπλαστική ώμου χωρίζεται σε τρεις τύπους τη μερική, ολική ή ανάστροφη. Αυτό εξαρτάται από το μέγεθος της βλάβης που έχει υποστεί η άρθρωση καθώς και από τη βλάβη που έχουν υποστεί οι μυς και οι τένοντες της περιοχής.
Αρθροπλαστική ώμου : Αναλυτικότερα η διαδικασία
Η επιλογή του τύπου της αρθροπλαστικής που θα χρειαστεί θα γίνει από τον ορθοπεδικό, αφού αυτός συλλέξει τις απαραίτητες πληροφορίες.
Είναι σημαντική η κλινική εικόνα του ασθενούς και ιδίως το εύρος της κίνησης που διατηρεί ο ώμος, τόσο ενεργητικά με την προσπάθεια του ίδιου του ασθενούς, όσο και παθητικά όταν οι κινήσεις πραγματοποιούνται με τη βοήθεια του ιατρού. Αξιολογείται επίσης η ένταση του πόνου.
Ο ιατρός για να έχει λεπτομερή εικόνα του ώμου, θα σας ζητήσει να κάνετε απεικονιστικό έλεγχο, ο οποίος συνήθως περιλαμβάνει απλές ακτινογραφίες και μαγνητική τομογραφία ή σπανιότερα αξονική τομογραφία.
Η επέμβαση πραγματοποιείται με γενική αναισθησία. Σε γενικές γραμμές:
- εάν η βλάβη εντοπίζεται μόνο στην κεφαλή του βραχιονίου (πχ. σε κάταγμα της κεφαλής) τότε διενεργείται Μερική Αρθροπλαστική ώμου. Σε αυτή αντικαθίσταται η σφαιρική κεφαλή του βραχιονίου με μεταλλική πρόθεση και δεν παρεμβαίνει ο ιατρός στην ωμογλήνη της ωμοπλάτης.
- Στην περίπτωση που η βλάβη αφορά εξίσου την κεφαλή του βραχιονίου και την επιφάνεια την ωμογλήνης, αλλά όχι τους μυς και τένοντες του ώμου (πχ. χρόνια εκφυλιστική αρθριτιδα του ώμου) τότε διενεργείται Ολική Αρθροπλαστική. Σε αυτή ο ιατρός αντικαθιστά εξίσου την κεφαλή του βραχιονίου και την ωμογλήνη με προθέσεις απο μέταλλο και σκληρό πλαστικό, δημιουργώντας μια πλήρως τεχνητή άρθρωση.
- Τέλος αν εκτός απο τη φθορά της άρθρωσης συνυπάρχει σημαντική βλάβη στους μυς και τους τένοντες του ώμου, που τους καθιστά μη λειτουργικούς, τότε για να αποκατασταθεί η κίνηση στον ώμο επιλέγεται η Ανάστροφη Ολική Αρθροπλαστική του ώμου. Πρόκειται για παρόμοια διαδικασία με την συμβατική Ολική Αρθροπλαστική αλλά με ειδικές προθέσεις διαφορετικού σχεδιασμού για να επιτευχθεί σωστή λειτουργία στην περιοχή του ώμου.
Η επέμβαση δεν ξεπερνά συνήθως τις δύο ώρες. Ο πάσχων παραμένει μία ημέρα για προληπτικούς λόγους στο νοσοκομείο και την επομένη της επέμβασης είναι σε θέση να επιστρέψει σπίτι του.
Αρθροπλαστική ώμου : Πριν την επέμβαση
Ο απαιτούμενος προεγχειρητικός έλεγχος, ο οποίος περιλαμβάνει εξετάσεις αίματος, ηλεκτροκαρδιογράφημα και ακτινογραφίες γίνεται λίγες ημέρες πριν την επέμβαση. Συνήθως η εισαγωγή του πάσχοντος στο νοσοκομείο γίνεται την ημέρα της επέμβασης.
Αρθροπλαστική ώμου : Κίνδυνος επιπλοκών
Η αρθροπλαστική ώμου έχει υψηλότατα ποσοστά επιτυχίας. Πάνω από το 95% των ανθρώπων που υποβλήθηκαν στη συγκεκριμένη επέμβαση δηλώνουν ικανοποιημένοι πλήρως. Ωστόσο είναι πιθανό να υπάρξουν κάποιες επιπλοκές όπως άλλωστε και στις περισσότερες επεμβάσεις. Όσον αφορά την αρθροπλαστική ώμου οι επιπλοκές είναι σπάνιες και άκρως αντιμετωπίσιμες.
- Λοίμωξη της άρθρωσης
- Θρόμβοι του αίματος
Και τα δυο είδη επιπλοκών μπορούν να αντιμετωπιστούν. Συνήθως χορηγούνται προληπτικά στον πάσχοντα αντιβιοτικά και αντιπηκτικά προς αποφυγήν της εμφάνισής τους.
Αρθροπλαστική ώμου : Περίοδος αποκατάστασης
Η περίοδος αποκατάστασης διαφέρει από ασθενή σε ασθενή. Μεγάλο ρόλο παίζει το μέγεθος της βλάβης, η φυσική κατάσταση και το κατά πόσο ο ασθενής είναι συνεργάσιμος και ακολουθεί τις συμβουλές του θεράποντος ιατρού. Με την πάροδο μιας εβδομάδας ο ασθενής είναι σε θέση να αυτοεξυπηρετηθεί και να επιτελεί τις πολλές από τις απλές καθημερινές κινήσεις.
Η φυσικοθεραπεία παίζει κεφαλαιώδη ρόλο στην μετεγχειρητική αποκατάσταση του ώμου. Ο ασθενής πρέπει να ακολουθήσει ειδικό πρόγραμμα αποκατάστασης, με στόχο να ανακάμψουν οι μύες της περιοχής και να επανέλθει η λειτουργία του ώμου στα μέγιστα δυνατά επίπεδα. Η φυσικοθεραπεία ξεκινά στην άμεση μετεγχειρητική περίοδο, μόλις υποχωρήσει το οίδημα απο το χειρουργείο και επουλωθεί η χειρουργική τομή και συνεχίζεται για ένα διάστημα 2-3 μηνών έως ότου επιτευχθεί πλήρης ικανοποιητική κίνηση.
Αρθροπλαστική ώμου : Οφέλη από την επέμβαση
Το να προβεί κάποιος σε αρθροπλαστική ώμου έχει τα εξής οφέλη :
- Ο πόνος της αρθρίτιδας εξαλείφεται.
- Επανακτάται πλήρως ή βελτιώνεται η χαμένη κίνηση του ώμου.
- Εφόσον τεθούν οι σωστές ενδείξεις για την πραγματοποίηση της επέμβασης, πάνω απο το 95% των ατόμων που υποβλήθηκαν στη συγκεκριμένη επέμβαση δηλώνουν πλήρως ικανοποιημένοι.