Τουλάχιστον το 13.1% του πληθυσμού της χώρας μας πάσχει από συμπτωματική οστεοαρθρίτιδα, ενώ έως και το 45% του δυτικού πληθυσμού εμφανίζει συμπτώματα οστεοαρθρίτιδας. Τα βλαστοκύτταρα αποτελούν πλέον αναμφισβήτητα ένα σημαντικό όπλο στη φαρέτρα του ορθοπεδικού για την αποκατάσταση χόνδρινων βλαβών, όπως οστεοαρθρίτιδας και αθλητικών κακώσεων.
Πρόκειται για τα αρχικά («αρχέγονα») κύτταρα του οργανισμού που διαθέτουν τη δυνατότητα να διαφοροποιηθούν, δηλαδή να αλλάξουν μορφή, και να αποτελέσουν τη βάση για τους διάφορους ιστούς του σώματος. Γενικά χωρίζονται στα εμβρυϊκά βλαστοκύτταρα που λαμβάνονται απο τον ομφάλιο λώρο κατά τη γέννηση και τα μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα των ενηλίκων που βρίσκονται αποθηκευμένα σε διάφορους ιστούς, σε λήθαργο, και ενεργοποιούνται όταν παραστεί η ανάγκη για την επούλωση κάποιου τραυματισμού.
Αυτή η ιδιότητα των βλαστοκυττάρων να διαφοροποιηθούν σε εξειδικευμένα κύτταρα (όπως χονδροκύτταρα), τα κάνει ιδιαίτερα χρήσιμα στην Αναγεννητική Ορθοπαιδική. Τα μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία χόνδρινων βλαβών μπορεί να προέρχονται από το μυελό των οστών ή το λίπος. Συνήθως η συλλογή των βλαστοκυττάρων πραγματοποιείται σε νοσοκομειακό περιβάλλον (χειρουργείο) και απαιτείται μερική αναισθησία (μέθη) του ασθενούς. Πολύ καλά αποτελέσματα παρατηρούνται όταν η θεραπεία με βλαστοκύτταρα συνδυάζεται με κάποια χειρουργική επέμβαση, πχ. η αρθροσκόπηση γόνατος.
Η χρήση των βλαστοκυττάρων στην ορθοπεδική παρουσιάζει μεγάλο εύρος εφαρμογών, όπως στην αποκατάσταση χόνδρινων αρθρικών βλαβών (οστεοαρθριτικών ή από τραυματισμό), ρήξεων σε συνδέσμους και τένοντες (πχ. ρήξη στροφικού πετάλου ώμου), σε τενοντίτιδες και τενοντοπάθειες (πχ. αχίλλειος τένοντας, επικονδυλίτιδα στον αγκώνα κλπ.), σε θλάσεις μυών, στο γόνατο, την ποδοκνημική, το ισχίο, τον ώμο κλπ. Η εφαρμογή τους είναι απόλυτα ασφαλής και ανώδυνη, χωρίς αλλεργικές αντιδράσεις καθώς το βιολογικό υλικό προέρχεται από τον ίδιο τον ασθενή, ενώ η χρήση τους πραγματοποιείται με επιτυχία για διάστημα ήδη μεγαλύτερο της δεκαετίας.
Πρέπει να τονιστεί ότι κάθε περίπτωση ασθενούς είναι διαφορετική. Το τελικό αποτέλεσμα της θεραπείας εξαρτάται τόσο από το είδος και το μέγεθος της βλάβης, όσο και από την ηλικία και τη φυσική κατάσταση του ασθενούς. Είναι επομένως σημαντικό ο ορθοπεδικός να εξετάσει την κάθε περίπτωση ξεχωριστά και να αποφασίσει για το ιδανικό πρωτόκολλο που θα πρέπει να ακολουθηθεί με σκοπό να επιτευχθεί όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά η αποκατάσταση της βλάβης.
Για την εξασφάλιση της αξιοπιστίας και ποιότητας στην προετοιμασία του βιολογικού υλικού είναι σημαντικό η προετοιμασία των βλαστοκυττάρων να γίνεται με τις πλέον σύγχρονες μεθόδους, μέσω μιας διαδικασίας ελάχιστου χειρισμού του βιολογικού υλικού, χωρίς άλλες προσμίξεις, σε συμφωνία με τις Ευρωπαϊκές οδηγίες. Η μέθοδός που ακολουθείται πρέπει να επιτρέπει τη γρήγορη απομόνωση βλαστοκυττάρων αποτελεσματικών για τη θεραπεία χόνδρινων βλαβών και απολύτως ασφαλών αφού είναι αυτόλογα.
Σε γενικές γραμμές η συνδυαστική βιολογική διαδικασία που ακολουθείται αποτελείται από 3 στάδια:
- Την ενεργοποίηση της άρθρωσης, έτσι ώστε να δημιουργηθεί το ιδανικό περιβάλλον για την εφαρμογή της κυτταρικής θεραπείας.
- Την εφαρμογή της κυτταρικής θεραπείας μέσω της έγχυσης αυτόλογων βλαστοκυττάρων, κατά προτίμηση μυελού των οστών.
- Την κινητοποίηση των βλαστοκυττάρων μετά την έγχυσή τους, έτσι ώστε να επιτευχθεί το επιθυμητό θεραπευτικό αποτέλεσμα.
Διάφοροι παράγοντες, όπως το είδος και η ποσότητα του βιολογικού υλικού που χρησιμοποιείται σε κάθε στάδιο (βλαστοκύτταρα και ενεργά βιομόρια), καθώς επίσης και ο χρόνος εφαρμογής κάθε σταδίου της θεραπείας έχουν βελτιστοποιηθεί έτσι ώστε η όλη διαδικασία να είναι όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματική και ανώδυνη για τον ασθενή.